Programma 4. Klimaat, energie en openbare ruimte

We werken aan de volgende doelstelling(en):

• Oss reduceert CO2 emissie met 49% in 2030 in vergelijking tot 1990 (aanpassing naar boven van deze doelstelling naar 55% CO2 emissie-reductie is aanstaande)
• Energietransitie: wij realiseren ons deel van het RES-bod:

• Besparing 11% in 2030 in vergelijking tot 2017
• Grootschalige opwekking: 1,008 PJ duurzame energie in 2030, restant RES opgave 0,514 PJ  vergund in 2025
• Volledig energieneutraal in 2050

• Oss realiseert 7.500 aardgasvrije (bestaande) woningen in 2030 en is volledig afgekoppeld van het gasnet in 2050

De realisatie van de doelstellingen van het programma Energietransitie wordt zoveel mogelijk op projectbasis/programma-onderdeel gemeten en bewaakt. De beschikbare cijfers lopen 1 tot 2 jaar achter. In de raadsbijeenkomst van 14 december 2023 is afgesproken de bestaande monitoring zo door te ontwikkelen dat deze voor iedereen hanteerbaar en voldoende actueel is.

• Besparing: het aardgasverbruik is in de periode 2018-2022 afgenomen met zo'n 23% (berekend op basis van het gemiddelde verbruik van koop- en huurwoningen samen) [1] .
• Grootschalige duurzame opwek: vooral als gevolg van de groei van zonnepanelen tussen 2017 en 2023 substantieel toegenomen. Oss wekte in 2017 2,4% van haar energievraag lokaal op en in 2023 18% [2] .
• Warmtetransitie (7.500 woningen): in 2023 is de methode voor participatie verder ontwikkeld en doorloopt de eerste buurt in Schadewijk het participatietraject. Begin 2024 zal het participatietraject in de eerstvolgende buurt starten, waarna ongeveer iedere twee maanden een buurt start met het participatietraject. Er zijn nog geen woningen aardgasvrij gerealiseerd.

[1] bron: waarstaatjegemeente.nl
[2] Hierbij is uitgegaan van de SDE++ cijfers van juli 2023.

• In 2023 zijn wederom een groot aantal acties gerealiseerd in het kader van het Uitvoeringsprogramma Energiebesparing 2019-2023. Het betreft o.a.
  • Keukentafelgesprekken
  • Energieadvies op maat (Brabant woont Slim)
  • Voucheracties energiebespaarmiddelen
  • Collectieve inkoopactie hybride warmtepomp en isolatie
  • Duurzaamheidslening
  • VvE actie (VTCB)
  • Verduurzaming industrieterrein Moleneind Landweert
  • Aanpak Energie-armoede (Klusbus, energiebespaarboxen)
• Daarnaast hebben we de meerjaren campagne "Oss schakelt door" in 2023 doorgezet. Dit is een brede campagne waarbij zowel bewoners als bedrijven worden geïnformeerd, geadviseerd en gestimuleerd aan de slag te gaan met de energietransitie.
• Voor grootschalige duurzame opwek is voor de Duurzame polder is in 2023 een MER uitgevoerd. De resultaten daarvan worden in het eerste kwartaal van 2024 publiek gemaakt. Over de realisatie van 4 windmolens op Elzenburg-De Geer is ook in 2023 nog geen uitspraak gedaan door de Raad van State.
• De realisatie van 5 zonnevelden bevind zich in verschillende fases:
  • Het zonnepark bij de RWZI is gerealiseerd;
  • De pilot “gewassen telen onder zonnepanelen” aan de Brandstraat is gerealiseerd;
  • Het zonnepark De Mun is vergund maar nog niet gerealiseerd;
  • Het zonnepark Valendonkstraat is nog in procedure;
  • Het zonnepark Geluidswal Herpen zit nog in de voorbereiding.
• Nieuwe zonneparken op land zijn op dit moment niet aannemelijk vanwege het provinciale beleid om zon op land zo veel mogelijk te beperken.
• Zon op bedrijfsdaken is de afgelopen jaren verder toegenomen: van 0,147 PJ  in 2021 naar 0,170 pJ in 2023. Dit nadert wel zijn verzadigingspunt. Onder andere door netschaarste, maar ook doordat niet alle daken constructief voldoende sterk zijn voor een pv-installatie. De vraag is of hier komende jaren een oplossing voor gevonden zal worden.
• Voor de warmtetransitie is gestart in de Weidevogelbuurt in Schadewijk. De eerste ervaringen helpen de aanpak verder te verbeteren. Het team dat dit traject begeleidt is verder in opbouw De aanpak vraagt ook afstemming met de woningcoöperatie en andere programma's van de gemeente. Naast de gemeentelijke inspanningen om huizen van het aardgas af te krijgen, zien we een toename in particulieren die zelf initiatief nemen. Cijfers hiervan hebben  we helaas (nog) niet.